Cukrzyca typu 2 to poważne schorzenie, na które w Polsce choruje ponad 2 mln ludzi. Jeśli cukrzyca nie będzie leczona, może to prowadzić do powikłań zmieniających życie. Najczęstsze implikacje zdrowotne to: uszkodzenie wzroku, nerek, trudności w gojeniu ran, rozwój tzw. stopy cukrzycowej czy doprowadzić do zawału serca czy udaru mózgu.  

Zmiany stylu życia – obejmujące żywienie, aktywność fizyczną i trwałą utratę masy ciała – mogą skutecznie zmniejszyć ryzyko cukrzycy typu 2 aż o 50%. 

Ryzyko zachorowania na cukrzycę typu 2 wzrasta wraz z wiekiem, ale podejmowanie zdrowszych wyborów i utrzymywanie prawidłowej masy ciała to najlepsze, co możesz zrobić dla swojego zdrowia. Dokonanie teraz niewielkich zmian może mieć duży wpływ na zdrowie w przyszłości. 

Czynnikami, które klasyfikują do grupy ryzyka są:  

  • zdiagnozowana cukrzyca u członków rodziny 
  • wysokie ciśnienie tętnicze krwi 
  • wiek powyżej 45 roku życia 
  • nadwaga i otyłość 
  • mała aktywność fizyczna 
  • cukrzyca ciążowa (cukrzyca w czasie ciąży, nawet w dalekiej przeszłości) 
  • wysoka urodzeniowa masa ciała dziecka – ponad 4 kg 
  • niskie stężenie HDL, zwanego „dobrym cholesterolem” 
  • wysokie stężenie trójglicerydów 
  • depresja 
  • przebyte choroby, zdarzenia kardiologiczne 
  • zespół policystycznych jajników (PCOS) 
  • insulinooporność oraz rogowacenie ciemne 

Jeśli pochodzisz z Azji Południowej (Indii, Pakistanu lub Bangladeszu), rasy czarnoskórej z Afryki lub z Karaibów, ryzyko zachorowania na cukrzycę jest 2–4 razy większe. 

Na rozwój tej choroby narażone są zwłaszcza osoby pomiędzy 45. a 60. rokiem życia, co wcale nie oznacza, że młodsze osoby nie mogą zachorować. W grupie ryzyka są też osoby chorujące na nadciśnienie powyżej 140/90 mmHg. 

Zgodnie z wynikami badań naukowych czynniki genetyczne przyczyniają się w ok. 50% do rozwoju cukrzycy typu 1 i w 30—70% do wystąpienia cukrzycy typu 2. Ryzyko rozwoju cukrzycy typu 2 u dziecka chorej osoby wynosi ok. 40%, a jeśli chorują oboje rodzice, to ryzyko to wzrasta nawet do 70%.  

Gdy istnieje ryzyko podejrzenia cukrzycy typu 2, należy jak najszybciej udać się do lekarza rodzinnego, a on może zlecić wykonanie badania krwi w celu wykrycia cukrzycy. Jeśli poziom cukru we krwi jest wyższy niż normalnie oznacza to, że jesteś w grupie wysokiego ryzyka zachorowania na cukrzycę typu 2 w przyszłości. 

Badanie poziomu cukru we krwi na czczo. Próbkę krwi pobiera się po tym, jak nie jadłeś przez noc. Wyniki interpretuje się w następujący sposób: 

  • Mniej niż 100 mg/dl (5,6 mmol/l ) uważa się za zdrowe. 
  • Od 100 do 125 mg/dl (od 5,6 do 6,9 mmol/l ) rozpoznaje się stan przedcukrzycowy. 
  • 126 mg/dl (7 mmol/l ) lub więcej w dwóch oddzielnych testach diagnozuje się jako cukrzycę. 

Przynajmniej raz w roku należy badać HbA1c (badanie krwi), aby na bieżąco kontrolować stężenie cukru we krwi. 

Źródła: 
 

  1. https://www.healthline.com/health/type-2-diabetes/genetics#risk-factors 
  1. https://www.cdc.gov/diabetes/basics/risk-factors.html 
  1. https://www.mayoclinic.org/diseases-conditions/type-2-diabetes/diagnosis-treatment/drc-20351199 
  1. https://www.diabetes.org.uk/diabetes-the-basics/types-of-diabetes/type-2/what-does-it-mean-if-im-at-risk 

Autor: mgr Zuzanna Cybulska, dietetyk kliniczny